HOOFDSTUK 2
HET UITZOEKEN
Pandje vinden
Wie wil kraken, doet er goed aan om de fiets te pakken en zoveel mogelijk leegstaande panden in kaart te brengen. Wanneer later een pand onverhoopt niet tot de mogelijkheden blijkt te behoren, heb je meerdere mogelijkheden om op terug te vallen. Mensen die voor het eerst kraken wordt in principe aangeraden om met een pand te beginnen dat in eigendom is van een woningcorporatie of van de gemeente. Deze partijen zijn soms ervaren in het omgaan met krakers.
Een goede methode is ook om bij iedereen die je kent rond te vragen of zij nog een leegstaand pandje weten. Wanneer zij er praktisch naast wonen, hebben zij een goed beeld over de leegstand en of er nog wel eens iemand komt.
Bij opslag draait het erom of er sprake is van actieve danwel passieve opslag. Indien er waardevolle spullen zijn opgeslagen waar nog voldoende toezicht op is, dan duidt dit op actieve opslag en dan is het feitelijk gebruik. Achtergelaten spullen die klaarblijkelijk niet meer opgehaald zullen worden, zijn geen actieve opslag. Voor de vraag of opslag feitelijk gebruik is, wordt soms ook wel een ’30procentscriterium’ gehanteerd.
Het enkele bestaan van een huurovereenkomst brengt uitdrukkelijk nog geen feitelijk gebruik met zich mee, het pand moet daadwerkelijk worden gebruikt.
Het verdient de aanbeveling om een pand uit te zoeken dat een eigen opgang heeft. Het kraken van portiekwoningen is wel mogelijk, maar wanneer een gedeelde ingang nog in gebruik is door zittende huurders, kan dit een probleem opleveren. Wanneer je echter op goede voet met de eventuele buren staat, heeft de praktijk uitgewezen dat het zeker niet onmogelijk is om een portiekwoning te kraken.
Eigenaar, vergunningen
Zodra je een aantal opties hebt, kun je achterhalen wie de eigenaar is via het Kadaster. Deze informatie is openbaar.
Als dit een onbekend bedrijf is, is het raadzaam om bij de Kamer van Koophandel een uittreksel aan te vragen zodat je weet wie de bestuurders zijn.
Daarna moet je uitzoeken of er plannen mee zijn: is er een bouwvergunning aangevraagd of afgegeven; zijn er sloopvergunningen? Wanneer er vergunningen zijn, betekent dit dat je in de regel niet sterk staat wanneer de eigenaar een kort geding tegen je aanspant en kun je overwegen om voor een ander pand te gaan. Wanneer een pand pas voor het volgende jaar op de slooplijst staat, is het misschien wel de moeite waard.
Als een pand gesloten is op last van de gemeente staat dit aangegeven op de ingang van het pand (rood A4’tje), bijvoorbeeld als het pand is gesloten op grond van overlast.
Controleer of er nog bedrijven ingeschreven staan op het adres. Op http://drimble.nl kan je dit vaak zien, hier staan ook vaak eventuele sloop of bouwvergunningen meteen bij. Mocht je geen ingeschreven bedrijven vinden op het adres via Drimble.nl, dan is het raadzaam om dit ook te controleren op de website van de Kamer van Koophandel.
Via https://www.oozo.nl/bekendmakingen/rotterdam en https://zoek.officielebekendmakingen.nl/uitgebreidzoeken kun je ook achterhalen of er bekendmakingen (renovatie, sloop etc.) voor een bepaald pand zijn.
Zeker als je van een particulier gaat kraken kun je het je niet verloven om niet precies te weten met wie je te maken hebt. Je hebt onvoldoende informatie in handen als je enkel de naam van een vage stichting hebt op het moment dat de eigenaar zich bedient van intimidatiepraktijken.
Doe altijd een zoektocht op internet naar het betreffende pand, het bedrijf, de bestuurders van het bedrijf etc.
Leegstand
Indicaties of een pand leegstaat, maar die niet direct iets over de exacte duur van de leegstand zeggen zijn bijvoorbeeld: stof op de ramen, enorme hoeveelheid post in de brievenbus of dichtgemaakte brievenbus. Dichtgeplankte woningen staan vaak voor langere duur leeg. Wanneer er een stalen deur is geplaatst, wijst dit vaak erop dat het niet meer wordt gebruikt en meestal dat men voorlopig ook niet van plan is om er op zeer korte termijn er iets mee te doen.
Een korte tussentijdse renovatie wordt wel aangemerkt als feitelijk gebruik. Nogmaals: het enkele bestaan van een huurovereenkomst uitdrukkelijk niet! Voor dit laatste zie: HR 2271, arrest Nijmeegse kraker.
Wanneer een woning onbewoonbaar is verklaard door de gemeente, dan staat dit meestal op de deur aangegeven en dan is het in strijd met de APV om een dergelijk pand te kraken.
Plannen, toekomst
Ook de te verwachten duur van de leegstand is van belang. Hierboven is al het een en ander gezegd over plannen en vergunningen. Wanneer je er enige tijd wil blijven zitten, is het raadzaam om een pand te kiezen waar voor de komende jaren geen enkele plannen mee zijn.
Via het Internet en (buurt)kranten valt informatie op te doen over de plannen met een bepaald gebied in een wijk. Soms worden er hele straten in fases gesloopt. In veel gevallen is de buurt over het algemeen tegen deze sloopplannen. Dan kan het goed zijn om alvast de politieke ontwikkelingen in de gaten te houden om je eventueel toekomstige mede straatbewoners te kunnen ondersteunen in hun buurtstrijd.
Dubbel check
Hoewel een pand leeg lijkt te staan, kan het zijn dat er toch nog geregeld iemand het pand betreedt. Dit is simpel te achterhalen door iets tussen de deur en de deurpost te stoppen dat eruit valt zodra iemand deze deur gebruikt. Te denken valt aan een takje, coctailprikker, plakbandje of iets anders onopvallends. Probeer ook alvast te bedenken op welke manieren je binnen zou kunnen komen (tuin, open raam, kelderluik, etc.). Ga regelmatig langs het pand om te kijken of er dingen veranderen.
Kraakspreekuur
Zodra je genoeg informatie denkt te hebben, kun je bij het kraakspreekuur vragen of zij iets over het pand weten. Misschien is het al eerder gekraakt geweest of weten zij wanneer het pand ongeveer leeg moet zijn gekomen. Verder kunnen ze je daar voorbereiden en eventueel meehelpen bij de actie. Zie voor openingstijden en adres de lijst met handige adressen en telfoonummers aan het einde van deze handleiding.
Voor wie zijn uitzoekwerk op een hoger plan wilt brengen, is de publicatie ‘De heren zijn toch geen inbrekers?‘ van het SPOK (Specultie Onderzoeks Kollektief), een prima naslagwerk. De website van het SPOK is https://speculanten.nl/ – hierop is sinds enkele jaren geen activiteit meer, maar het SPOK heeft wel nog een spreekuur in Amsterdam en actief emailadres waar je informatie in kan winnen.
Advocaat
Het is te adviseren om voor de kraak een kraakbrief van een advocaat te hebben, vergezeld van een afdruk van de jurisprudentie over kraken welke je hier kan vinden. Deze kan je, samen met het fotografisch bewijs van bewoning, laten zien aan de politie als ze je een bezoek brengen, om aan te tonen sinds wanneer je in het pand aanwezig bent.
Advocaten die meedoen aan het systeem van gefinancierde rechtsbijstand, bevinden zich eerder wat meer aan de linker kant van het politieke spectrum. Mensen uit de sociale advocatuur zullen zich eerder extra inspannen om je te helpen. Leer het telefoonnummer uit je hoofd, of schrijf het voor de actie ergens op je lichaam.
Er is een scheiding tussen het civiel – en strafrecht. Dit betekent dat een kraakadvocaat doorgaans alleen civiele rechtszaken aanneemt – als de eigenaar je uit het pand wilt hebben en een rechtzaak hiervoor aangespannen en aangekondigd heeft via een dwangbevel voor een hoorzitting.
Een strafrechtadvocaat is belangrijk voor als de politie overweegt om eigenhandig, zonder tussenkomst van een rechter tot ontruiming over te gaan.
Advocatenlijst
Niet elke advocaat die ervaring met “krakerszaken” heeft, doet ook heterdaad kraakpogingen of kraakpogingen waarvan de politie claimt dat ze heterdaad zijn, waarvoor de politie je zoals vermeld, vast kan houden voor verhoor: Dit valt onder het strafrecht.
In volgende van afstand vanuit Rotterdam:
– Ronald Zwiers, Schiedam (ook strafrecht)
– Marcel Schuckink-Kool, Den Haag
– van Lunen Advocatuur, Den Haag (strafrecht)
– Emil Tamas, Den Haag (ook strafrecht)
– Milan van Hulst, Utrecht (ook strafrecht)
– Jebbink Soeteman, Amsterdam (strafrecht)
Het kraakspreekuur adviseert je op basis van onze eigen ervaringen graag, face to face, welke advocaten wij adviseren, in jullie/jouw situatie. De ene advocaat is de andere niet.
Anti-kraak en tijdelijke verhuur
Door het woningtekort zijn er meer en meer mensen, die “kiezen” om te wonen in een anti-kraak woning of tijdelijke huur.
Veel mensen realiseren zich niet dat zij hiermee afstand doen van de rechten die bij traditionele huur of kraken horen: Controleurs die zonder afspraak anti-kraak woningen binnen komen zijn helaas meer regel dan uitzondering, en anti-kraak contracten kunnen vaak met een opzegtermijn van 2 weken door de verhuurder opgezegd worden.
Bond Precaire Woonvormen, welke ook een Woonspreekuur heeft – en actief is in Rotterdam, zet zich in tegen de onzekerheid van flex-wonen en de malafide praktijken van Anti-kraakbureaus.
Ook komt het steeds meer voor dat, woningen in voornamelijk wijken die gesloopt gaan worden, aangeboden worden op basis van anti-kraak of tijdelijke huur.
In de meeste gevallen, betekent dit dat slechts een deel van de woningen verhuurd wordt, en de rest van de wijk grotendeels – vaak maanden maar meestal een half jaar of langer – leeg blijft staan.
Vaak hangen anti-kraak organisaties posters op of laten het lijken alsof er mensen wonen. Dit geldt niet als feitelijke bewoning, en deze woningen kunnen gewoon gekraakt worden.