Tag Archives: internet haberciliği

Yeni Türkiye’nin Twitter Aşkı

Geçen hafta BirGün gazetesinin MİT tırlarına ilişkin Twitter üzerinden yayımlamış olduğu gizli belgeler mahkeme kararıyla Twitter tarafından engellendi. BirGün’ün bu gizli belgeleri Twitter’da yayımlasının gerekçesi ise MİT tırlarına ilişkin getirilen yayın yasağı olmuştu. Twitter, hesabı askıya almak yerine mahkeme kararı çıkartılan tweetleri engellemeyi tercih etmişti. Aradan birkaç gün sonra, daha önce de defalarca tartıştığımız, içeriğinin ifade özgürlüğünü tamamen engelleyecek –zaten engellenmedik bir kulak arkamız kaldı– ve sansür sürecini ciddi bir şekilde hızlandıracak olan “İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Kanunu” cilalanarak yeniden meclise taşındı. Üzerine en sık kullanılan bahanelerden biri olan “yaşam hakkı ile kişinin can ve mal güvenliği, milli güvenlik ve kamu düzeni ile genel sağlık açısından tehlike oluşturan, suç işlenmesine sebebiyet vererek vatandaşların hak ve özgürlüklerini tehlikeye atan” ibaresi getirildi. Benzer şekilde, anayasada bireyin hak ve özgürlüklerine ilişkin maddelere paralel olarak ön plana halkın korunması, gizliliğinin sağlanması, ifade özgürlüğünün desteklenmesi bahane edilmiş oldu. Buradaki temel maksat şudur; anayasada bireyin haklarını koruyan maddelere paralel olarak alınacak bu ve benzer sansür kararlarında, toplumun tepkisini çekmek yerine bireylerin devlet tarafından kötülüklerden, dış mihraklardan, paralel yapılardan, gâvurlardan vb şeylerden korudukları hissiyatı verilmeye çalışılır. Bununla birlikte, bugüne kadarki söylemler de toplumun ahlakının korunması üzerinden şekillenen baskıcı yapıtırımlardı.

Tekrar çok yakın bir tarihte, fuatavni’nin hesabına mahkeme kararı çıkartıldı ve Twitter bu sefer tweetleri engellemek yerine hesabı askıya aldı. Twitter aşkı ile yanıp tutuşan yeni Türkiye, hızını alamayıp çok sayıda tweet için de mahkeme kararı almış ve bu tweetlerin erişime engellenmesine karar vermişti. Aşağıdaki resimde engelleme kararı istenen tweetleri görebilirsiniz (Kaynak: Diken).

twitter-liste

Kısa bir analiz için ilk sayfada yer alan hesapları ve tweetleri sırayla aşağıdaki tabloda bulabilirsiniz.

Tweet İçerik Hesap
 https://twitter.com/ibrahim_balta/status/493447567351742464  Silinmiş  Gazeteci
 https://twitter.com/nvngorgulu/status/493442440032821249  Silinmiş  Bireysel
 https://twitter.com/ibrahim_balta/status/493438264263852033  Silinmiş  Gazeteci
 https://twitter.com/ibrahim_balta/status/493435844867674112  Silinmiş  Gazeteci
 https://twitter.com/ibrahim_balta/status/493435029377134592  Silinmiş  Gazeteci
 https://twitter.com/sahinbeyoglu_/status/493431850837499904  Silinmiş  Bireysel
 https://twitter.com/etkaaslan/status/493425966258327552  Silinmiş  Bireysel
 https://twitter.com/ibrahim_balta/status/493425014499078146  Silinmiş  Gazeteci
 https://twitter.com/gercekgundemcom/status/493424037008125952  Silinmiş  Online Haber Sitesi
 https://twitter.com/sosyaloda/status/493423233165975552  Silinmiş Bireysel
 https://twitter.com/mevlutvakur/status/493416518328127488 Silinmiş Bireysel
 https://twitter.com/nep_yilmazer/status/493410121561944064  Silinmiş  Silinmiş
 https://twitter.com/asimm4th/status/493405545995714560  Silinmiş  Bireysel
 https://twitter.com/poisonlandy/status/493402599094517760 Silinmiş  Silinmiş
 https://twitter.com/senocakselim/status/493397189193109504 Aktif (1)  Bireysel
 https://twitter.com/TABLdotTV/status/493395156172045336  Silinmiş  Online Haber Sitesi
 https://twitter.com/bugun/status/493386361211072512 Silinmiş  Ulusal Gazete
 https://twitter.com/ilyas__55/status/493386261181530112  Aktif (2)  Bireysel
 https://twitter.com/bayrak25/status/493384982778220544  Aktif (3)  Gazeteci
 https://twitter.com/AALIAVCI/status/493382947571904514 Aktif (4)  Bireysel
 https://twitter.com/TrkYavuz/493382826364919808  Aktif (5)  Bireysel
 https://twitter.com/ibrahimince_/status/493380481329545217  Silinmiş  Bireysel
 https://twitter.com/etkaaslan/status/493378610775224321  Silinmiş  Bireysel
 https://twitter.com/aktif_haber/status/493377989892386816  Silinmiş  Online Haber Sitesi
 https://twitter.com/yakupsaglam/status/493377971055775744  Silinmiş Gazeteci
 https://twitter.com/interyayin/status/493375002381541377  Aktif (6)  STK
 https://twitter.com/Erkeles/status/493374427741315072 Aktif (7)  Bireysel
 https://twitter.com/kahtirical/status/493371785312997376  Aktif (8)  Bireysel
https://twitter.com/bulent_korucu/status/493371606949838848 Aktif (9)  Gazeteci
 https://twitter.com/kamilmaman/status/49336866707866009  Silinmiş  Gazeteci
 https://twitter.com/bilalsahin_/status/493366402217439233  Silinmiş  Gazeteci
 https://twitter.com/nevbahar111/status/493365680990089218  Aktif (10)  Bireysel
https://twitter.com/mehmetzengins/status/493360413556219904 Aktif (11)  Bireysel
 https://twitter.com/etkaaslan/status/493359516785082368  Silinmiş  Bireysel
 https://twitter.com/mehmetkolluk/status/493358925190664193  Aktif (12)  Bireysel
 https://twitter.com/busra_erdal/status/493055001984782337 Silinmiş  Gazeteci
 https://twitter.com/yaziciaysun/status/492613998354104320  Silinmiş  Gazeteci
 https://twitter.com/arzuyldzz/status/491622172679733248  Aktif (13)  Gazeteci

Tabloda yer alan bilgilere göre:

  • İlk sayfada toplam 38 tweet’e mahkeme kararı çıkartılmıştır.
  • Bu tweetler toplam 32 eşsiz hesaba aittir.
  • Bu hesapların 18 tanesi bireysel, 9 tanesi gazeteci, 3 tanesi online haber sitesi, 1 tane ulusal gazete resmi Twitter hesabı ve 1 tane STK bulunmaktadır.
  • İncelenen tweetlerden 2 tanesine ait hesap bulunamamıştır.
  • 25 tweet silinmiştir. 13 tweet ise hâlâ aktiftir.

Tweetlerin içeriklerine gelecek olursak:

1. Üzeri kapatılmaya çalışılan Selam-Tevhid dosyasına ilişkin Hakim Bekir Altun ile ilgili skandal bir gelişmeye dair tweet.

Aktif (1)2. Selam-Tevhid dosyası ve Hakim Bekir Altun ile ilgili tweet.

Aktif (2)3. Selam-Tevhid dosyası ve Hakim Bekir Altun’a ilişkin aktifhaber’de yer alan bir habere ilişkin tweet.

Aktif (3)4. Selam-Tevhid dosyası ve Hakim Bekir Altun’a ilişkin Bugün gazetesinin Internet sayfasında yer alan bir habere ilişkin tweet.

45. Selam-Tevhid dosyası ve Hakim Bekir Altun’a ilişkin Bugün gazetesinin Internet sayfasında yer alan bir habere ilişkin tweet.

5

 

6. Selam-Tevhid dosyası ve Hakim Bekir Altun’a ilişkin t24’te yer alan bir habere ait tweet.

6-

7. Selam-Tevhid dosyası ve Hakim Bekir Altun’a ilişkin Radikal gazetesinin Internet sayfasında yer alan bir habere ilişkin tweet.

68. Selam-Tevhid dosyası ve Hakim Bekir Altun ile ilgili tweet.

79. Selam-Tevhid dosyası ve Hakim Bekir Altun’a ilişkin Radikal gazetesinin Internet sayfasında yer alan bir habere ilişkin tweet.

810. Selam-Tevhid dosyası ve Hakim Bekir Altun’a ilişkin Radikal gazetesinin Internet sayfasında yer alan bir habere ilişkin tweet.

911. Selam-Tevhid dosyası ve Hakim Bekir Altun ile ilgili Facebook bağlantısına ilişkin tweet.

1012. Selam-Tevhid dosyası ve Hakim Bekir Altun’a ilişkin t24’te yer alan bir habere ait tweet.

1113. Selam-Tevhid dosyası ve Hakim Bekir Altun’a ilişkin t24’te yer alan bir habere ait tweet.

12

Öncelikle, tweetlerin silinmesi veya Twitter tarafından engellenmesi olasılığını dikkate alarak hepsinin ekran görüntülerini aldım. Diğer taraftan, aktif olan bütün tweetlerin ortak özelliği Selam-Tevhid dosyası ve Hakim Bekir Altun‘dur. Kısaca Selam-Tevhid hakkında bilgi vermek gerekirse, Türkiye’de Uğur Mumcu, Ahmet Taner Kışlalı gibi aydınlara yapılan suikastlerle gündeme gelmiş ve şer-i hükümlerle yönetilen İran modelli bir devlet kurmayı hedefleyen örgüt olarak geçmektedir. Bununla birlikte, Hakan Fidan’ın bir İran ajanı olduğu yönünde Hükümet-Cemaat çekişmeleri olmuş ve buna bağlı olarak ilişkiler kopup bir erk savaşına (17 Aralık ve sonrası) dönüşmüştür.

Tweetlerde verilen haber bağlantıları teker teker incelendiğinde, bütün haber içeriklerinin aktif olarak yer aldığı ve henüz bir engelleme gerçekleşmediği sonucuna ulaşılacaktır. Fakat, her ne hikmetse bu bağlantıları veren tweetlere ilişkin mahkeme kararı çıkartılmıştır. Burada kafa karıştıran noktalardan en önemlisi, bunun Twitter’da yer alan bir içeriğe erişim engelenin denenmesi mi yoksa acemice ve aceleye getirilmiş bir engelleme girişimi mi olduğuna karar vermek çok güç. Çünkü, haber içerikleri engellenmemişken bu haberleri paylaşanların tweetleri engellenmiş durumdadır.

Her iki durumda da yaşam hakkı ile kişinin can ve mal güvenliği, milli güvenlik ve kamu düzeni ile genel sağlık açısından tehlike oluşturacak, suç işlenmesine sebebiyet vererek vatandaşların hak ve özgürlüklerini tehlikeye atacak bir içerik olmadığı gibi keyfi bir yaptırımdan yola çıkılarak Twitter’a mahkeme kararı ulaştırılmış ve kullanıcıların yasal bir içeriği dahi yayınlamamaları için baskı oluşturulmuştur. Her şeyden öte, Twitter’ın buradaki hukuki saçmalığı anlayabilme olasılığı da yoktur. İlgili ülkenin tatbik edilebilir mahkeme kararından yola çıkarak kullanıcılarına karara ilişkin içeriğin kaldırılmasını ve bu içerikle ilgili taraflarına mahkeme kararı ulaştığını tarafına düşen yükümlülük doğrultusunda bildirmiştir.

Mahkeme kararının detayına ve Twitter’a nasıl ulaştırıldığına ilişkin herhangi bir ayrıntıya ulaşılmış gibi görünmüyor. Twitter’a gönderilen kararda, ilgili tweetlerin içeriklerini hangi kapsamda silinmesi/engellenmesi gerektiği de belli değil. Kaldı ki, tweetler haber bağlantılarını içermektedir. Haberler ise engellenmemiş ve içerikleri Internetten kaldırılmamıştır. Burada tweetlere uygulanan yaptırımın hangi hukuksal değerlendirmeye tabi olacağını da kestirmek güç. Twitter’ın bu tweetlerin içeriklerini değerlendirmediği ve mahkeme kararını kullanıcılarına ulaştırmış olabileceği gerçeği de mevcut. Peki, burada sorulması gereken sorular şunlar olabilir mi; Twitter’a yollanan mahkeme emirlerini nasıl bir incelemeden geçirip bunları kullanıcılarına iletmektedir? Diğer taraftan, tweetlerin aslında hiçbir yasayı ihlal etmediğinin ayrımını nasıl yapacaktır? Yoksa Twitter eline ulaşan mahkeme emirlerini kullanıcılarına direkt iletmekte midir? Bu noktada Twitter ifade özgürlüğü açısından çok ince bir çizde yer aldığının da umarım farkındadır.

Anlaşılan o ki, Hakim Bekir Altun meslektaşlarından birine hakkında çıkan ve kendi yalancılığını ispatlayan haberlere ilişkin girilen tweetlerin ortadan kaldırılmasını istemiş ve gözüne kestirdiği tweetler aceleyle seçilerek mahkeme kararı çıkartılmış. Fakat, Avrupa Parlamentosu da dahil olmak üzere birçok müttefikinden basın ve ifade özgürlüğü konusunda azar işiten Yeni Türkiye henüz bu haberler için bir girişimde de bulunamamıştır.

Sonuç olarak, insan sevdiğine kötülük edermiş misali Yeni Türkiye de hıncını biricik aşkı Twitter’dan çıkarmış.

Tagged , , , , , , , , , , , , , ,

Haber Siteleri, Phorm ve Derin Paket Analizleri

Kişiselleştirilmiş reklam ve içerik, adı üzerinde kişiye özgü, ilgi alanlarına giren reklamların ve içeriklerin oluşturduğu bir bütündür. Daha geniş anlamıyla, bir reklamın size özel olabilmesi için sizinle ilgili kapsamlı ve gizliliğinizi ihlal edecek bir bilgiye sahip olunması ve sizin eşsiz bir profilinizin çıkartılması gereklidir. Internet çerçevesinden bakıldığında bu bilgiler, sizin ziyaret ettiğiniz websitelerinden okuduğunuz haberlere, izlediğiniz videolardan dinlediğiniz müziğe, alış-veriş sitelerinde baktığınız ürünlerden oynadığınız çevrimiçi oyunlara kadar çok geniş bir alanı kapsamaktadır. Bununla birlikte, bilgilerin toplanması için çeşitli servisler çoğunlukla arka planda ve sizden habersiz bir şekilde çalışmaktadır. Türkiye’de ise bu işi yapan gezinti.com servisi kendini “internette gezinirken hassas içerik ve sayfaları hariç tutarak oluşan ilgi alanlarınıza göre size özel içerik ve reklam sunan ücretsiz bir servistir” şeklinde tanımlamıştır. Fakat, tüm bu kişiselleştirilmiş içerik ve reklam üretiminin altında yatan sistem aslında bir derin paket analizi sistemidir. Internet, veri paketlerinin karşılıklı değişiminin olduğu bir ağ olup, bu ağlarda paketler temel birimlerdir. Phorm gibi sizlere özel içerik ve reklam adı altında hizmet sunan servisler de bu ağ üzerinde dolaşan paketlerin içeriğini incelerler ve sizlerin eşsiz bir profilinizi çıkartırlar.

Bana gelen bir e-postada Twitter’ın 17 Aralık 2013 yolsuzluk operasyonu ile ünlenen hesabı fuatavni‘nin Rota haber‘de yazdığı ve Rota haber’de ise Phorm’un aktif olduğunu belirtiyordu. Kontrol ettiğimde Rota haber’de ise Phorm sunucularınun aktif olduğu ve http://ptreklam.com.tr/tag/1.js üzerinden Phorm’un çalıştığı sonucu geldi. Diğer taraftan, PT Reklam Çözümleri ve Anonim Şirketi Phorm’un Türkiye’deki adresidir.

kame $ whois ptreklam.com.tr
** Registrant:
   PT REKLAM COZUMLERI TICARET VE SERVIS ANONIM SIRKETI
   Büyükdere Cad. Ali Kaya Sok. Polat Plaza B Blok
   No:4 K:13 Oda No:2 Levent Şişli
   İstanbul,
     Türkiye
   moreinfo@phorm.com
   + 90-212-3197670-
   + 90-212-3197600-


** Registrar:
NIC Handle              : tyh14-metu
Organization Name       : TURKTICARET.NET YAZILIM HIZ. SAN. VE TIC.A.S.
Address                 : Büyükdere CAd. Ecza Sk. Safter İş merkezi Kat: 3
                          Levent
                          İstanbul,34330
                          Türkiye
Phone                   : + 90-224-2248640-
Fax                     : + 90-224-2249520-


** Domain Servers:
ns1.phorm.com
ns2.phorm.com

** Additional Info:
Created on..............: 2013-Jan-23.
Expires on..............: 2016-Jan-22.

Anlaşılan, fuatavni hesabının yazılar yazdığı veya tweetlerinin yayınlanarak haberler oluşturulduğu bir haber sitesinde Phorm aktif olarak çalışmaktadır. Ayrıca, ben 1.js dosyasına erişmek istediğimde beni http://gezinti.com/tag/1.js adresine yönlendirdi. İşletmeler hakkında bilgi sahibi olmadığım için PT Reklam’ın aslında TTNET’e bağlı bir alt firma veya kağıt üzerinde bir firma olabileceğini düşünüyorum. TTNET, dolaylı bir yolla gezinti.com’u kullanarak bir haber sitesi üzerinde, dahası 17 Aralık 2013 ile iktidara ait birçok sırrı ifşa ettiği söylenen bir hesabın bağlantı verdiği bir haber sitesi üzerinde derin paket analizi gerçekleştirmektedir.

Bu durumun ciddiyetine gelecek olursak; öncelikle fuatavni’nin bağlantılar vermeye başlamasından sonra mı yoksa öncesinde mi Phorm’un aktif olup olmadığını bilmiyorum. fuatavni’nin Rota haber’de Phorm’un aktif olduğunu bilip bilmediği üzerine de bir fikrim yok. Ayrıca, Rota haber sitesinde böyle sistemin aktif olduğunu biliyor mu yoksa bilmiyor mu belli değil. Bu üç durumun önemi ise ilk olarak öncesinde aktif olması bir haber sitesi üzerinde derin paket analizi gerçekleştirildiği ile sonrasıda ise muhalif hesapların yönlendirmeler yaptığı haber sitelerinde ve özellikle haber içeriklerinde derin paket analizlerinin yapıldığı ayrımında yatmaktadır. Diğer taraftan, fuatavni Phorm’u bilmiyorsa kendisini takip eden ve okuyanları (sadece Twitter’da 900 küsür bin kişi) bir gözetim sistemi içine dahil ediyor ve eşsiz profillerinin çıkartılmasına neden oluyor. Eğer, biliyorsa titresin ve kendine gelsin. Son olarak, Rota haber sitesi Phorm’un aktif olduğunu bilmiyorsa bir an evvel bunu engellemesi gerekmektedir. Bir şekilde javascript’i sitelerine gömmek zorunda kalmış veya gömmeye mecbur bırakılmışsa, bu diğer Interner haberciliği yapan websitelerin de ileride başının ağrıyacağının habercisidir. Çünkü, muhalif görünen herhangi bir hesap bir bağlantı verdiğinde, bu sitelerde Phorm’un aktif olması içten bile değil.

Bundan sonrasının bir teori olduğunu vurgulayarak, bağlantıya tıklayıp haber sitesine ve dolayısıyla habere ulaşanlar bir nevi bu hesabı takip edenler veya bu hesabın verdiği bağlantılar ile içeriğe ulaşanlar olarak profillenmektedirler. Diğer taraftan, haber sitesinin takipçileri ise ilgili veya ilgisiz bir şekilde düzenli olarak okudukları haberlere göre profilleri çıkartılmaktadır. İki farklı şekilde ayırdığım ziyaretçilerin ise birbirlerinden nasıl ayrıldığı meçhul. Belki de haberleri okuyan herkes fuatavni potası içine girmektedir. Bununla birlikte, tüm Internet bağlantıları derin paket analizi altında çok daha kapsamlı bir ayrıştırmaya gidilmektedir. Bir diğer nokta da muhalif haber sitelerinde ve iktidarı eleştiren sitelerdeki köşe yazıları, haberleri, röportajları vd içerikleri ziyaret eden kullanıcıların da bu yöntemle profillerinin çıkartılması olasılığını yüzümüze çarpmaktadır.

Internet haberciliğinin habere erişim kolaylığı ve bir haberin doğrulanmasının çok hızlı bir şekilde gerçekleştirilebilmesi en temel özelliklerindendir. Muhalif, yanlı, bağımsız veya ne olursa olsun bu içeriklere erişen, okuyan veya paylaşan herkes derin paket analizi ile gözetim altına alınmakta ve okuduğu haberler/içerikler kapsamında eşsiz profilleri çıkartılmaktadır. Ayrıca, bu haberlere/içeriklere erişenlerin Internet hatlarının tamamının izlenip izlenmediği de belli değildir. Internet özgürlüğü sadece ifade özgürlüğünün koruyucusu değil aynı zamanda basın özgürlüğünün ve özgür Interner haberciliğinin de koruyucusudur. Internet haberciliğinin önündeki büyük engeller ve iktidarın kontrol konusundaki kafayı bozması bir yana bu websiterin yaşayacağı bu tarz büyük sorunlar da yukarıda bahsettiğim temel özelliklerinin üzerini çizerek ileride çok baş ağrıtacağa benziyor.

Tagged , , , , , , , ,