Rapor – I

Kame’yi açtığım Ağustos 2013’ten Nisan 2014’e kadar kaç ziyaretçi geliyor, ne kadar okunuyor veya hangi yazılara ilgi var hiçbir fikrim yoktu. Network23, Mart ayının sonunda Piwik istatistiklerini aktif ettikten sonra blog ziyaretçilerinin de sayısal ve bazı tanımlayıcı bilgilerini (Kesinlikle IP ve ülke bilgileri yok. Sadece tarayıcı, ekran çözünürlüğü, en çok ziyaret edilen yazılar, anahtar kelimeler, yönlendiren websiteler vb.) görebilme fırsatım oldu. Açıkçası, bu istatistikler pek önemsediğim veya beni teşvik edici şeyler değil. Hatta hiç aktif edilmemesini de isterdim. Malesef, bu tarz hizmet aldığınız yerlerin işleyişilerine karışamadığınız için size sunulanı kullanmak durumunda kalıyorsunuz.

Durum böyle olunca ben de bundan sonra sizlere Kame’ye ait istatistikleri (15 günlük) şeffaflık amacıyla Türkiye’de ve Dünya’da yaşanan güncel konuları da dikkate alarak paylaşacağım. Şimdilik, bu istatistikleri 4 bölüme ayırdım. Bu bölümler sırasıyla:

  1. En çok ziyaret edilen yazılar,
  2. Ziyaretçilerin işletim sistemleri,
  3. Ziyaretçilerin kullandıkları tarayıcılar,
  4. Anahtar kelimeler.

Ziyaret edilen yazının okunup okunmadığını bilemeyeceğim için en okunan değil, en çok ziyaret edilen yazılar olarak belirttim. Ayrıca, iPhone, iPad ve iPod’un bir işletim sistemi olmadığını da biliyorum (gülücük). Analize başlamadan önce ilk olarak Kame’nin tanımını yapayım. Böylece, analiz daha anlamlı ve kapsamı daha belirgin hale gelecektir. Kame; Internet kullanıcılarını sansür, gözetim, erişim engelleri vb. konularda hem felsefi hem de teknik olarak bilgilendiren, anonimlik araçlarını anlatırken bu araçları kullanıma iten temel nedenleri sayan ve daha sonra kullanıma ait bilgi veren, bu çerçevede siyasi eleştiriler de getiren, inanç, dil, etnik kimlik, görüş gibi ayrımlar yapmadan herkesin hakkını savunmayı amaçlayan bir blogdur. Bu tanım kapsam olarak genişletilebilir, eksik gördüğünüzü düşündüğünüz bir şey olursa lütfen belirtin.yazilar

Nisan ayı itibariyle en çok ziyaret edilen yazı, gündemin de sıcak konusu olan Heartbleed olmuştur.  Düzenli ziyaret edilen yazılar ise Tor’a Giriş, DNS Leak Tehlikesi ve DNS’in Kökü olarak durmaktadır. Ayrıca, geçmiş yazılardan PGP Kullanın, Sosyal Medyada Açık Hesaplar ve Şifreler, Şifreler ve Şifreler de az da olsa ilgi görmektedir. Diğer sütunu Piwik’te ziyaret alan fakat sıralamaya giremeyen yazıları ifade etmektedir. Aslında bu kısmın içeriğinin bilinmesi de iyi olabilirmişti. Toplama bakıldığında öne çıkan yazıları hem benim görmem hem de burada daha açık bir şekilde ifade etmeme olanak sağlayabilirdi.

Türkiye’de yaşanan gelişmeleri de dikkate alacak olursak, sansürü ve engeli aşmak için Tor’a olan ilgi Twitter yasağının kalkmasından azalmış gibi gözükmekte fakat hâlâ Internet kullanıcılarının yoğun ilgisini çekmektedir. Bunu, yazının hergün ortalama 30 tekil ziyaretçi alması da göstermektedir. Öte yandan, I2P’ye olan ilginin düşük olması da benim açımdan düşündürücüdür. Buna yorum olarak, kullanıcıların kurulum ve kullanım kolaylığını tercih ettikleri ve bu yüzden de Tor’u tercih ettiklerini getirebilirim. Beni düşündüren bir diğer nokta da kullanıcıların sansür yazılarından çok sansürü aşmaya yönelmeleridir. Bu analiz çok kısa bir dönemi kapsasa da sadece anonimlik araçlarının okunuyor olması, sansürün nedenlerini gözardı ediyor ve kısa vadeli çözümlere yöneliyor oluşumuzdan kaynaklandığına –kesin nedeni olmamakla birlikte– işaret etmektedir.

sistemler

İşletim sistemlerine ait istatistikleri inceleyek olursak, Windows’un beklediğim gibi bir yoğunluğu gözükmektedir. Anladığım kadarıyla Windows kullanıcıları XP’den sonra 7’ye kaymış gibi durmaktadırlar. Benim açımdan sevindirici bir gelişme olarak Android’in 3. sırada olmasıdır. GNU/Linux kullanıcılarının tedavülden kalkan Windows XP’nin ve Mac OS’un da gerisinde kalması biraz üzdü diyebilirim. Özellikle NSA ve Microsoft işbirliğinin, NSA slaytları ve Snowden’in önemle vurguladığı noktalara rağmen, Türkiye açısından kullanıcıların ilk olarak Türkiye’yi dikkate alıp küresel gözetim ve izlemenin bu anlamda –kesin nedeni olmamakla birlikte– gözardı edilebilir olduğu şeklinde gözükmesidir. Bu sakın şu anlama da gelmesin; Türkiye’de (veya her yerde) kullanıcılar sadece GNU/Linux kullansın, başka bir şey kullanmasın. Ben sadece kendi kullandığım ve deneyim sahibi olduğum şeyleri önerdiğim için mümkünse Windows kullanılmamasını ve özellikle Windows XP kullanıcılarının karar vermek amaçlı GNU/Linux denemelerini öneriyorum. Ayrıca, sizleri Windows’a bağlayan çok belirgin bir şey yoksa (örneğin 3D yazılımlar vs.) ufak ufak sanal makinelerde GNU/Linux kurulum ve denemeleri de yapıp göç için hazırlığa başlayabilirsiniz.

tarayicilar

Tarayıcıları inceleyecek olursak, Chrome’un bu kadar yüksek kullanım oranına sahip olduğunu pek düşünmezdim. Başka bir şekilde ifade edecek olursam, Chrome ile Firefox arasındaki farkın en azından bu kadar fazla olmamasını beklerdim. Açıkça söylebilirim ki, hem Windows hem de GNU/Linux kullanıcıları olsun, genel olarak varsayılan tarayıcılar yerine Chrome’u tercih etmektedirler. Çok kısa süreli de olsa kullandığım Opera’nın ise anladığım kadarıyla kullanıcılarını Chrome’a kaptırmış gibi durmaktadır. Zorlama bir yorum olabilir; Firefox ve Chrome kullanıcıları yeni bir tarayıcı arayışında bu ikisinden birini tercih ederken diğerlerini tercih etmemekte, fakat diğer tarayıcıları kullananlar ise yoğunluk Chrome’da olmakla birlikte Firefox’a kaymaktadırlar. Yorumlardan sonra şunu da eklemek istiyorum; Chrome’daki kullanıcı artışının erişim engellerini aşmak için kullanılan ZenMate gibi eklentilere yönelimin artırması da olabileceği dikkate alınmalıdır. Aynı durumun Firefox için geçerli olmamasının sebepleri konusunda emin olmadığımı da belirtmeliyim.

Son olarak, arama motorlarında aratılan kelimeler üzerinden Kame’ye erişenlere bakacak olursak:

  • ayar yapılmadan izlenebilir pornolar
  • sansürü etkilemeyen porno siteleri
  • dnsyle porno sitelerine yakalanmadan girebilir miyiz
  • telefondan porno hangi siteden bakılır
  • porno vide aramak hangi programlar
  • reklamsız sansürsüz iğrenç pornolar
  • internetten porn izlerken jandarma engeli
  • yasak olduğunu bilmeyerek porno izlemek suç mu

Bu liste epey gidiyordu ama ben 8 tanesini paylaştım. Çoğunluk, sizlerinden de tahmin edeceği gibi “porno” üzerine yapılan aramaları içermektedir. Hatta aklınıza bile gelmeyecek içinde porno geçen sorgular var. Benim bu konudaki görüşüm; Kame sansür, gözetim ve erişim engelleri konusunda bilgilendirici engelleri aşmak konusunda yön gösterici bir site olarak düşünülürse, kullanıcılar porno izlemek istediklerinde erişim engelleri ile karşılaştıklarından dolayı bu engelleri aşmak için çözüm arayışına girmekte, fakat genel anlamda sansürü önemsememektedirler.

Sonuca gelecek olursak, Kame’nin yapılan tanımı kapsamında; Türkiye’de Internet kullanıcıları sansür, gözetim ve engelleri aşmak için kısa vadeli arayışlar içine girerlerken sansürün yapısı, işleyişi ve olumsuz etkileriyle çok fazla ilgilenmiyor gözükmektedirler. Ek olarak, porno; Türkiye ölçeğinde sansürü aşmak için kullanılan araçların araştırılmasında büyük bir katalizör olarak durmaktadır. Diğer taraftan, yaşanan gelişmelere rağmen Windows kullanım oranlarının yüksek, açık kaynak ve özgür yazılımlara olan ilginin hâlâ çok az olması küresel gözetimin ikinci plana itildiğine bir işaret olarak sunulabilir.  Son olarak, bu analiz ve istatistikler kısa bir dönemi kapsasa da bu sonuçların uzun vadede beklentinin daha fazla aksi yönünde gerçekleşebileceği de unutulmamalıdır.

Not: Bu yazıyı okuyan size sevgili ziyaretçilerden bir isteğim olacak. Eğer, GNU/Linux’a göç planları yapıyor fakat nereden başlayağacağınızı bilmiyor, hangi dağıtım, kurulum ve sonrası için basit bir anlatımla bu blogda yazılan yazılar gibi bir rehber istiyorsanız lütfen yorumu kullanarak bildirin. Bununla ilgili Şubat ayında da bu blogun takipçilerinden biriyle de iletişimim olmuştu. Yorumlarda en çok geçen dağıtımı temel alacağım. Bu yüzden özellikle isim belirtirseniz memnun olurum.

Ekleme (09.05.2014): Sizlerden gelen yorumlarda dağıtım olarak Lubuntu çoğunlukta olduğu için Lubuntu’yu temel alacağım.

Tagged , , , , , , , , , , ,

80 thoughts on “Rapor – I

  1. Samet says:

    Merhaba,

    Ben tercihimi Mint’ ten yana kullanmak isterim. Çünkü dökuman bolluğu var.

    Saygılar,

  2. Muzaffer says:

    Merhaba Kus,

    Bir anonim ağ daha.. Algoritması diğerlerinden farklıymış ve Dresden üniversitesi tarafından çıkarılmış. adı “JonDonym” .
    Eğer ilgilenirsen link:
    https://en.wikipedia.org/wiki/Java_Anon_Proxy
    Kolaylıklar..

  3. İlyas says:

    Merhaba Kuş,

    Ben seçimimi Lubuntu dan yana kullanmak isterim. Ama ne zaman başlayacağız?

    • Kus says:

      Selamlar İlyas,

      Mayıs sonuna doğru olacak. Yazı kısaca kurulum budur şeklinde olmayacağı için epey kapsamlı bir şey olacak. Burada da belirteyim:

      1. Canlı cd’yi indirip USB ve CD’ye yazdırma.
      2. USB/CD’den canlı cd’yi başlatma.
      3. Sabit disk biçimlendirme.
      4. Kurulum
      5. (Vakit olursa) home klasörünü şifreleme.
      6. Kurulumu ilk defa çalıştırma.
      7. Grafik kartı ve harici donanım kurulumları.
      8. Temel komutlar.
      9. Terminal üzerinde basit işlemler.
      10. Güncelleştirme.
      11. Harici repo eklemek.
      12. Görsellik ve düzenleme.
      13. Wine ile Windows uygulamaları.

      Bu yazdıklarım sadece 1. yazıyı içeriyor. Bu yüzden kısa sürede çıkartılacak bir şey değil.

  4. Tarık says:

    Selam Kus,

    Son günlerde internete her bağlandığımda (modemi açtığımda desem daha doğru olur.) Sağ alt köşede bir uyarı çıkıyor ve “ek oturum açma bilgileri gerekebilir” diyor. Bu olay daha önce yoktu. Pek iyişeyler hissetmiyorum bununla ilgili sen ne dersin?

    Saygılar

  5. Gokhan says:

    Selamlar Kus kardeşim,

    Yeni yazını beklemekteyiz. Hiç sesin çıkmıyor bu aralar problem mi var?

    Allah’a emanet ol.

    • Kus says:

      Selamlar Gokhan,

      Her şey yolunda. Daha önce de söylediğim gibi yoğunum, Internette 1-2 saatten fazla vakit geçirecek fırsatım bile olmuyor.

  6. Deniz says:

    Merhaba Kus,

    Aslında VPN kullanınca internetten daha fazla bilgi indirmiş olmuyormuyuz? Çünkü data encapsulation diye bişey var. Siz ne düşünüyorsunuz bu konu hakkında?

    İyi çalışmalar.

  7. Halis says:

    Selamlar Kus,

    Önümüzdeki yazılarda TCP/IP katmanlarını anlatabilirsen sana zahmet çok dua ederim sana.

    Saygılarımla kardeşim.

    • Kus says:

      Selamlar Halis,

      Önerini dikkate alıyorum ama zamanlama için bir şey diyemeceğim.

  8. Oktay says:

    Selam Kus kardeşim,

    Onurdan ve haysiyetten yoksun beyinsiz kesim hala bizi phorm aracılıgıyla izliyor. Gezinti.com u kapatmıştım ama son 2 gundur hala dephormation eklentisi uyarı veriyor. Bende artık VPN siz nete bağlanmaya tovbe ettim. Kus, bişey soracağım VPN ile DPI analizi yapmaki trafik içeriğini görmeleri mümkün mü?

    Saygılar kardeşim.

    • Kus says:

      Selamlar Oktay,

      Trafiğin içeriğini muhtemelen (bu kısım VPN servisinin şifrelemesine de bakıyor) göremeyeceklerdir. Fakat, senin VPN kullandığın bilindiği için güvenlik duvarı oluşturarak VPN kullanımı engellenmeye çalışılır. Bu dediğimi örneğin İran, Çin ve Birleşik Arap Emirlikleri yapıyor. Diğer taraftan da DPI ile paket analizine devam ediyorlar. TTNet ceza almasına rağmen yoluna tam gaz devam etmekte. Artık cezanın da göstermelik verildiğini düşünüyorum.

  9. Selim says:

    Selamlar Kus,

    VPN kullanarak kotalı interneti kotasız gibi kullanmak mümkün müdür? Çünkü internete çıkışımız yabancı ülkeden gerçekleşiyor?
    Bu arada benim tercihim Ubuntu.

    Selamlar,

    • Kus says:

      Selamler Selim,

      Böyle bir şey mümkün değil. Daha önce de sorulmuştu bu soru. Tekrar söyleyeyim, şifreli veya şifresiz trafik var ve veri akıyor. Metrik bir şeydir bu. Nasıl olduğunun önemi yok. Metrik olduğu için de ölçülür.

  10. Can Mehmet says:

    Merhaba Kus,

    Ben de araştırdım ama mint ve lubuntu arasında kaldım. Bu arada birşey sormak istiyorum:
    Firewall logumda 127.0.0.1 olan kısım ne anlama geliyor? Yani biliyorumki böyle bir site yok bu benim pcim tamam ama aynı zamanda yerel ip imde var 192.168.1.2 vs.

    Teşekkür edrim.

  11. Ufuk says:

    S.A

    Sizleri bütün pisliklere karşı doğru yolda gördüğüm için ne mutlu hepimize.Öyle pislik düşüncelere ve insanlara geçit vermeyip, mücadeleye devam ettiğiniz için ve de bizleri bilgilendirdiğiniz için çok teşekkürler.Bakmayın enfeksiyonlara.Zaten ne geliyorsa ya cahillikten ama en önemliside [Merhametsizlerden (Yezidlerden{Enfeksiyonlardan})] Geliyor. : D : )

  12. Mr. Yosun says:

    Merhaba Kus,

    Müsaadenle bir link paylaşmak istiyorum, mümkün olduğunca çok insansa ulaşmasını isterim. Özgür bir internet, sansürsüz bir internet için incelemenizi tavsiye ederim.
    https://stopthesecrecy.net/
    Saygılarımla,

  13. Recep says:

    Merhaba
    konu dısı olacak kus ozur dilerim ama bişey sorucam: sizin CCNA sertifikanız var mı? tavsiye eder misiniz? İş bulmada onemli bi faktörmu acaba?
    Selamlar.

    • Kus says:

      Selamlar Recep,

      Herhangi bir sertifikam yok. İş tanımlarına bakman gerek. Sertifika ne kadar çok tekrarlanıyorsa o zaman bir işe yarıyordur. Bana sorarsan pek önemli bir faktör değildir. Türkiye’de ise sertifika olanının işi bildiği zannediliyor.

  14. Marks says:

    Meraba,
    Ben oyumu “Lubuntu” dan yana kullanmak istiyorum. Birde sorum var: kod ezberlemek zorunda mıyız? örneğin zipten çıkarırken bunu komut satırında mı yapacağız?
    Teşekkür.

    • Kus says:

      Selamlar,

      Öneri için teşekkürler. Kod konusuna gelirsek, hayır ezberlemek zorunda değilsiniz. Benim de ezbere bildiğim komut sayısı çok değildir. Zip, rar için grafik arayüze sahip uygulamalar mevcut. Öyle bir sorununuz olmayacak.

  15. Erdem says:

    Merhaba Kus,

    Linuxu seçme konsunda benim aslında aklımda bir isim yok, ama sizden ricam işimizde kullanabileceğimiz bir sürüm olsun. Ben elektronik-haberleşme mühendisiyim telekom da veya birçok alanda Unix kullanıldığını biliyorum amahangi sürüm daha işlevseldir, mühendisliğe yakındır bunu tecrübeli olarak size bırakıyorum.

    Emeğiniz için teşekkürler,

    • Kus says:

      Selamlar Erdem,

      Dağıtımların hepsinde de aynı işi yapabilirsin. Birinde oluyor diğerinde olmuyor gibi bir durum olamaz. Benim temel amacım kurulum, yapılandırma ve kullanım konusunda olabildiğince en basit dağıtımı anlatmak olacak. Rica ettim.

  16. Bilgisayar Hocası says:

    Genc beyinler hepinizi selamlarım öncelikle,
    Bence bırakın bu linux sevdasını. Ben yıllardır windowstayım hiçbir sıkıntı yaşamadım, istediğim değişikliğide yapıyorum, program yüklüyorum… linuxla uğraşmayın boşuna..

    • Ozgur says:

      Linux tercih etmeme sebebin nedir? Windows icin yazip sattigin bir program mi var? Linux icin de yazip satabilirsin. Acik kaynak demek herseyin ucretsiz dagitilmasi degil.

      Mesela ben zorunluluktan dolayi bu aralar Win kullaniyorum ama ogrenci imkanlariyla aldigim dandik Grundig Netbook’a kurdugum Joli Os yillarimi hic unutmayacagim :) Windows kaldirmayan alette Linux sayesinde 1080p dizi izliyordum.(azcik kasmayla)

    • Engin Mehmet says:

      Ozgur ve Kus ikinize de selamlar,

      Ozgurün yazdığı yorum her zaman geçerli mi? Yani linuxta 1080p film izlemek, windows kasıyorken? Yani linux donanımı daha mı verimli kullanıyor?

    • Kus says:

      Selamlar Engin,

      Bu durumun birçok sebebi olabilir. Donanım ömrünü uzattığı konusunda sanırım herkes hemfikirdir. Donanımı verimli kullanma konusunda iş biraz da sürücüler ve çekirdeğe bakıyor. Diğer yandan, masaüstü ortamı da çok önemli. Şimdi sana kendi deneyimlediğim bir örneği vereyim. Merak edip Cinnamon masaüstü ortamını kurdum. Wine ile oyun oynarken aynı çözünürlük ve ayarlarda fps düşüşleri oldu ve bazı oyunlar kasmaya başladı. Örneğin, Borderlands ortalama 1440×900 çözünürlükle 35-40 fps alırken Cinnamon sonrası bu 25’lere kadar indi. Yani, birçok etmen var. Bana sorarsan farkı görebilmek için denemek lazım.

    • Can mehmet says:

      Selam Kus,

      Vpn yaptığımız halde ipmizi görebilen bir sistem var mı? Bu adam ciddi mi ? biliyor mu yoksa amacı dikkat çekmek mi?

    • Kus says:

      Selamlar Can,

      Bu konuda DNS sızıntısına ve ileri araştırma olarak transparan DNS proksilerine bakabilirsin. Amacı troll, başka da bir şey değil.

    • Mertcan says:

      VPN yapıldığı halde ipden ziyade ne yaptığınızı okuyan sistemin olduğunu biliyoruz hatta bilmeye gerek bile yok ağ trafiği izlendiği zaman çok rahatlıkla tunellenen trafiği görebiliyorlar bunu sizde biliyorsunuzdur. first btye denen şey illaki enseletir.

      SSL nin arasına girebildiklerini biliyorsunuz kolaylıkla yapıldığınıda aynısı VPN içinde geçerli tek çözüm two token güvenlik hani şu yeni yeni geçilen yada Şu Public Key olayı seçin işte

      ayrıca istediğin kadar VPN yada zebilyon tane proxy arkasına geç ISP İP ni gene yakalayacaktır…

    • Kadir says:

      Selamlar Mertcan ve Kus,

      Mertcan madem bizim ipmizi görebiliyorlar neden twitterdan ip bilgilerini yalvararak istiyorlar? Ki twitterda hakaret edip adli takibe alınanlar vpn in bile ne olduğunu bilmiyorlar.
      Yani vpnsiz gerçek ip ile twittera bağlanıp hakaret ediyorlar ve devlet bunun için amerikada kayıtlı olan twittera başvuruyor.
      Kus, Mertcanın söyledikleri içime kurt düşürmedi değil. Ama sence haksız mıyım?
      İyi günler, bu arada kriptografi yazınıda bekliyoruz.

  17. Fırat says:

    Selam Kus,

    Sistemi kasmaması adına Lubuntu iyi bir seçenek. Ama eğer kırpılmış bir linux dağıtımı ise, veya bunda kaçıracağımız birşeyler varsa tecrübeli olarak size bırakıyorum.
    Benim niyetim, linuxu tam anlamıyla öğrenebileceğimiz bir dağıtım olsun, hem kariyerimiz açısından iyi olur, hem de evde kullanırız diye düşündüm.Okuduğunuz için teşekkürler, saygılar.

    • Kus says:

      Selamlar Fırat,

      Kırpılmış dağıtım derken ne demek istediğini anlamadım ama Lubuntu önerini dikkate alıyorum.

    • Fırat says:

      Selam Kus,

      Kırpılmış linuxtan kastım mesela bazı paketlerin çıkarılmış olması. Misal telnet paketi , temalar, media player , gimp gibi.. Boyle bişey var mı bilmiyorum tamamen kendi yorumum. Çünkü Lubuntu nun Netbooklar için özel yapıldığı söyleniyor.

      Kolaylıklar.

    • Kus says:

      Selamlar Fırat,

      Bu dediğin kırpılmış olmuyor. Ondan daha ziyade özelleştirilmiş oluyor. Aslında tam karşılayan terim bu olmayadabilir. Bir dağıtımda neler olacağı ve olmayacağı geliştiricilerin elinde (topluluk da söz hakkına sahiptir)’dir. Dağıtım hazırlanırken hangi masaüstü ortamının kullanılacağından (LXDE – Lubuntu) hangi paketlerin, temaların ve uygulamaların yükleneceği kararlaştırılır ve daha sonra dağıtım hazırlanır. Öte yandan, sadece sistem kurulumu yaptırıp geriye kalan kişiselleştirmeyi kullancıya bırakan da birçok dağıtım mevcut. LXDE, eski donanımları (Pentium III gibi) hedef alan bir masaüstü ortamı. Çok hafif, sade ve işlevsel. Fazla sistem kaynağı tüketmiyor ve bu yüzden de sistemi kasmıyor.

  18. Dilek says:

    Merhaba

    Telnet komutları ile alakalı bilgi verebilirmisiniz?

    İyi çalışmalar dilerim.

  19. Ekrem says:

    Selam Kus.
    Şubat ayında biz konuşmuştuk. Ben ubuntu olabilir diye düşünüyorum. Ama şu iki şeyi belirteyim: Birincisi seçeceğimiz sürümün mutlaka Türkçe dil desteği de olması lazım. İkincisi: Linux kullanmayı, linux’un kolaylığını göstermeli. Bu yüzden windowsa benzemesine gerek yok. Hatta benzemese daha iyi olur bence.

    Ayrıca senin bazı sürümleri ele alarak kısa bir yazı yazman başlangıçta daha iyi olur bence. Mesela işte 10 tane linux sürümünü ele alır, kısaca sana göre avantajlarını, dejavantajlarını açıklarsın. Sonrada anket koyulur bloga. Senin anlattığın sürümler dışında sürüm önerisi olan da belirtir, o sürümlerde anket şıklarına eklenir…
    Böyle bir ön bilgi olması, çok faydalı olur bence. En doğru sürümü seçmemize yardımcı olur. Bence çoğu kişi kendi kullandığı, kendisine kolay gelen sürümü söyler şimdi. (mesela ben öyle yaptım). Ama diğer linuz sürümlerini de görüp tanırsak, herkes için en ideal sürümü bulabiliriz. Belki bizim şuana kadar kullandığımız sürümden daha iyi sürümler olduğunu öğreniriz.

    • Kus says:

      Selamlar Ekrem,

      Dağıtımları karşılaştırmak için hepsini oturup belirli bir süre kullanmak gerekir. Bu da epey vakit isteyen bir iş. Bunun yerine seçimi çoğunluğun isteği doğrultusunda seçmeye karar verdim. Ayrıca, seçilen dağıtımı anlatırken genel olarak olumlu ve olumsuz yanlarını da yazacağım. Merak eden diğer dağıtımlarla karşılaştırır artık.

  20. Özgür says:

    Merhaba,
    Ben bir firmada bilgi işlem sorumlusuyum. Size bir soru sorabilir miyim?
    Serverin 80. portunu kapatmak istiyorum. Ama serverda kurulu olan ve 110 portundan haberleşen outlook çalışsın sadece istiyorum. Amacım şu: serverdan internete çıkış olmasın sadece mailserver olarak çalışsın. Bunu nasıl yaparım yardım eder misiniz?
    Cevap verirseniz çok sevinirim, saygılar sunarım.

    • Kus says:

      Selamlar Özgür,

      Sorundaki eksik bilgilerin umarın farkındasındır. Bu sunucu ne sunucusu? GNU/Linux mu? Windows mu? *BSD mi? Ben GNU/Linux olduğunu varsayarak cevap veriyorum. Önce nmap ile açık olan portlarına bir bak:

      nmap localhost

      Daha sonra ister iptables ile istersen de fuser -k 80/tcp ile kapatabilirsin.

  21. Ozgur says:

    ZorinOs, Windowstan Linuxa gececekler icin baslangic olabilir. Kullanicilari alistirmak icin Windowsa benziyor. Onun disinda netbook gibi hafif cihazlar icin Lubuntu, digerleri icin Mint guzel olabililir.

    Bu arada bir soru hocam, Android bir Linux dagitimi midir?

    • Kus says:

      Selamlar Ozgur,

      Öneri için teşekkürler. Android bir GNU/Linux dağıtımı değildir. Sadece Linux işletim sistemi çekirdeğine dayanmaktadır. Fakat, Torvalds önümüzdeki 4-5 sene içinde iki çekirdeğin ortak bir çekirdeğe döneceğini söylüyor. Artık ilerleyen zamanda hep birlikte görürüz.

  22. Tarık says:

    Merhaba Sayın Kus,
    Blogunuzu uzun bir süredir takip etmekteyim. Açıkçası sizin gibi haksızlığa, sansüre, yanlışa boyun eğmeyen ve bilgileri karşılıksız paylaşan değerli bir insanla aynı dili konuşabilmek benim için onurdur. Biliyorum, herkesin isteklerine göre yazılarınızı yazmanız mümkün değil, ama eğer mümkünse biraz da olsa subnetting den bahsedebilir misiniz?
    Sizin için ve siteniz için her türlü yardım yapmaya hazırım.
    Saygılar.

    • Kus says:

      Selamlar Tarık,

      O onur bana ait. Yaptığım veya yapmaya çalıştığım abartılacak bir şey değil. Sadece, doğru zamanda türkçe kaynak eksikliği çekilen bir alanda kapsamlı bir içerikle önemli bir boşluğu doluruyor gibi durmaktadır. Diğer taraftan, ne biliyorsam ne öğreniyorsam ve neye inanıyorsam bu çerçevede paylaşıyorum. Bu tarz kavramlar çok göreceli ama iyi bir insan olmak için uğraşıyorum. Benim açımdan bir şeyi bilmek paylaşılıp değerlendirilmediği, üzerine bir şeyler konulup geliştirilmediği sürece bir şey ifade etmiyor. Yazmaktan keyif aldıran şey de bu yönde sizlerden gelen destektir. İsteğine gelirsek, bunları not ediyorum. Fakat, şu zaman olur gibi bir söz veremiyorum. Daha önce de belirtmiştim [1], benim de kendi kafamda planlarım oluyor ve onları hazırlamadan pek düşünmediğim şeyleri araya sıkıştırmak istemiyorum. Bu yüzden biraz bekleyeceksiniz.

      [1] http://network23.org/kame/2014/04/18/rapor-i/#comment-513

  23. Gökhan says:

    Merhaba ,

    Bir de sanırım sizin Kame Project var, bunuda unutmayalım. Sanırım gizlilik üzerine geliştirlmiş bir linux dağıtımı.

  24. Hakan says:

    Selam Kus,

    Benim naçizane tavsiyem Ubuntu olabilir, ama tabii neyin ne olduğunu gene siz bilirsiniz.

    • Kus says:

      Selamlar Hakan,

      Öneri için teşekkürler. Ben sizlere bıraktım yoksa şu dağıtımı temel aldım yazımda bunu anlatıyorum da diyebilirdim. Seçim sizlerin.

  25. Rıdvan says:

    Merhaba Hocam,

    Pek çok kimsenin (ben dahil) birşeyi sormak istiyorum:
    Unix ile Linux aynı şey mi? Ya da prensipleri aynı mı?
    Saoğlun.

    • Kus says:

      Selamlar Rıdvan,

      Linux, kendi oku benisinde [1] (readme için böyle dedim) de yazdığı üzere sıfırdan yazılmış bir UNIX klonu olup Linus Torvalds ve gönüllü birçok kişi tarafından geliştirilmiştir. Linux’u tek başına alırsan bir işletim sitemi çekirdeği olmaktadır. Dağıtımlar ise arayüz sistemlerine sahip, GNU uygulamalar içeren, GNU/Linux olarak adlandırdığımız işletim sistemleridir. UNIX ise tek bir üretici veya kaynaktan gelen ve tüm bunları içeren işletim sistemleri şeklinde kullanılmaktadır. Bir de lisans farklılıkları (GPL/BSD) mevcuttur. Teknik farklılıklara ise girmiyorum.

      [1] https://www.kernel.org/pub/linux/kernel/README

  26. Berk says:

    İyi günler Kus,

    Sizden birkaç ricam olacak : Secure Shell (SSH), TLS, SSL, ve birde VPN. Bunlar arasındaki ilişkiyi lütfen anlayabilecğimiz şekilde açıklar mısınız? Hepsi şifreleme mi? Sorularım biraz abes kaçtıysa bağışlayın ama ben gerçekten öğrenmek istiyorum.
    İkinci olarakta mesela ben SSL tabanlı bir siteye girdim diyelim. Bu sitenin hangi SSL versiyonun kullandığını görebilir miyim?

    Şimdiden çok teşekkür ederim, saygılar sunarım.

    • Kus says:

      Selamlar Berk,

      SSL/TSL zaten Heartbleed [1] yazısında anlatıldı. VPN ve SSH var saydıklarından. Onları da bir yazı üzerinde anlatmak makul gözüküyor.

      [1] https://network23.org/kame/2014/04/08/heartbleed/

    • Berk says:

      Teşekkür ederim Kus,

      Soruma bişeyi eklemeyi unutmuşum, ileride eğer yazarsanız “SOCKS” konusunda da bilgi verir misiniz?

      Şimdiden teşekkür ederim, yorduysam kusura bakma abi.

    • Kus says:

      Selamlar Berk,

      Estağfurullah, yoracak bir şey yok. Yoğun olduğum dönemlerden birindeyim. Yeni yazılar konusunda Heartbleed gibi öncelikli ve çok önemli durumlar yoksa biraz bekleyeceksiniz. Bir de her yazarın kendi kafasında bir planı olduğu için ister istemez geri plana atılabiliyor bu istekler. Mesela şimdi kriptografinin tarihçesiyle ilgili bir yazı hazılıyorum. Birkaç güne (muhtemel haftasonu) yayımlarım.

  27. Ufuk says:

    Merhaba,
    Benim diyeceklerim ise Ubuntuyu saymıyorum çünkü; karışık.Mac gibi uygulama yeri.
    Benim diyeceğim aynı xp’deki gibi oyunların olması Hearts,dama,tavla v.b gibi online.
    Bu çok önemli.Oyumu ise Slackware,freedos,openbsd gibi dağıtımlarına veriyorum.
    Sizden ricam ubuntu göstermeyin çünkü onda EN BASİDİNDEN oyun için örneğin hatırlamadığım bir oyun vardı (aynı kağıt veya taş oyunları) parayla satılıyor.Bu çok yanlış.
    Demek istediğim hiçbir yazılım geliştiricise bağlı kalmaksızın (bir web tarayısının eklentilerine bile baplı olmamalıyız.Toptan çözüm) herkese hitap eden bir dağıtımı anlatırsanız sevinirim.Güvenlik deyince Blacktrack Gizlilik ve Anonimlik deyince Tails olmamalı.Kendi en ufak ince ayarlarımızı [Ağ (UDP,TCP)] kendimiz yapmalıyız.Ve Snowden’in dediği gibi çok güçlü şifrelemeyi nasıl yapacağımızdır.Teşekkürler

    • Kus says:

      Selamlar Ufuk,

      Öneri için teşekkürler. Kurulum ve sonrasında yapılandırma olarak daha az sıkıntılı bir dağıtım tercih edeceğim. Merak edenleri kaçırmayalım.

  28. Murat says:

    Merhabalar

    Recovery partitionu olan bir laptopa linux bir sistem kurduğumuz zaman recovery kısmına bir zararı oluyormu kurmak istedim ancak kafama bu takıldı sonuçta ext4 çevireceğiz bir sıkıntı olurmu bu konuda bilgi almak istiyorum

    • Kus says:

      Selamlar Murat,

      Recovery olan bölümü biçimlendirmezsen hiçbir şey olmaz. Zaten biçimlendirme yaparken o kısımı göreceksin. Dokunma, öyle kalsın. Sadece kurulum yapmak istediğin yeri, ihtiyacın doğrultusunda biçimlendir.

  29. Oktay says:

    Merhaba Kus,

    Bu site için RSS var mı acaba? eğer varsa firefoxuma hemen ekliyorum.

    Saygılar.

  30. anonymous says:

    Chrome kullanılışının fazla olmasının bir nedeni de zenmate.
    En pratik yasaklı site aşıcı bana göre.
    Firefox’taki anonymox eklentisinden daha kolay kullanılıyor.
    Elbette tek neden bu değil ama son zamanlardaki gelişmelere göre tahminen bir %10 civarı istatistiksel veri artışında etkisi olmalı.

  31. Prianon says:

    Merhaba, GNU / Linux işletim sistemleri üzerine, bir sistemin, diğerlerine göre artılarını-eksilerini karşılaştırıcı biçimde yapmanız iyi olur. Örneğin, Ubuntu 13.10’un diğerlerine göre üstünlükleri var mı? Kullanım kolaylığı ve anonimlik açısından hangi sistem daha iyidir? Kime göre, neye göre? Live USB/DVD-CD sistemler ne zaman kullanılmalı? Anonimlik açısından JAP – TAILS karşılaştırması, belli bir bilgi birikimi olanlara da yönelik olduğu gibi, acemi kullanıcı adaylarını da aydınlatıcı ve karar verdirici açıklayıcı yazılar yazmanınz iyi olur vb., bu böyle gider…
    Kolay gelsin.

  32. levent says:

    gerekçeler farklı olsa da büyük çoğunluğun gizlilik gibi bir derdi yok kabul et porno gizlilikten daha eğlenceli :)
    bende tor kullanıyorum i2pyi denedim ama beceremedim toru açıp nete girebilirken i2pde bunu yapamıyorum dolayısı ile benim sorunumu çözmüyor
    chrome vs firefox a gelirsek firefox öleli çok oldu ne kendisi güncelleniyor (bişeyler yapıyorlar ama asıl hatalara dokunmuyorlar) nede eklentileri güncel kısaca firefox artık tarih oldu malasef
    kullanıclar için öncelik bilgisayarın işini görmesidir ondan sonra mümkünse gizlilik güvenlik gelir windows her tür ihtiyacı giderebildiği için başarıyor en basitinden linux’un hala bir ofis paketi yok (libre office kötü bir taklit sadece ve iş görmüyor)
    özgür yazılım özgür yazılımcıların elinde olduğu sürece yaygınlaşması mümkün değil çünkü kendi ihtiyaçlarına göre yazılım üretiyorlar kullanıcıların ihtiyaçlarına göre değil kullanamadığım birşeyin yapabildiklerinden banane
    dağıtıma gelince benim gibi son kullanıcıyı hedeflemek istersen ubuntu vb
    sen o kadar emek ver anlat sonra abi porno nasıl izlicez :)

    • Kus says:

      Selamlar Levent,

      Firefox’ta asıl hata diye ifade ettiğin şeyler nelerdir? Ben “experimental” sürümü kullanıyorum ki şu ana kadar herhangi bir sıkıntısını da görmedim. Sadece durup dururken 1 kez göçtü o kadar. GNU/Linux’un sahip olduğu ofis yazılımlarına kötü taklitler demek göreceliliğin ötesinde de bir şeyler ister gibime geliyor. Ben tezimi Libre Office ile yazdım ve iyiki de Libre kullanmışım dedim. Hatta tezimi yazdığım ortam tamamen açık kaynak ve özgür yazılımdı. Hiçbir şeyin de eksikliğini çekmedim. Ayrıca, sayfa şablonu oluşturarak tezi şekil itibariyle enstitü kurallarına uyarlamam sadece 30dk’mı aldı o kadar.

    • levent says:

      slm üstat
      her iki konuda da önceliklerimiz farklı sen kullanacaklarının özgür olmasını istiyorsun bense önce onları kullanabilmeyi istiyorum
      bugün kullanıcılar google docs’ı libre office’e tercih ediyorlar ise hedeflediği kitleyi anlamamış demektir ki mesele de bu zaten yapılmışın aynısı yapalım zihniyeti
      firefoxda ise asıl hata çalışmaması değil kullanışsız olması bugün ie bile artık chrome u örnek alıyor çünkü en iyisi o
      konusu geçmişken aklıma takılan iki konu var
      bildiğim kadarı ile özgür yazılımdaki özgürlük kodunun açık ve kullanılabilir olması idi peki neden firefox un libre office in kodunu alıp farklı ihtiyaçlara göre yeni yazılımlar çıkmıyor ? firefoxda tek bildiğim adında ice geçen bir linux versiyonu libre zaten open office in isim değiştirmiş hali bu özgürlük galiba sadece kağıt üstünde ?
      ikinci olarak neden özgür yazılım sadece mühendisler için geliştirilir yoksa ben mi yanlış yerdeyim ?
      not : yıllardır ben de libre office kullanıyorum ancak artık daha çok google docs kullanıyorum daha pratik yine yılarca firefox kullandım ama artık sadece yedek benim için ve bikaç yıldır ubuntu kullanıyorum ki ubuntu olmasa linux kullanamazdım

    • guven says:

      Öncelikle özgür yazılım kavramı özgürlükten gelir. (Free as freedom.) Doğru demişsin ama bu özgürlük sadece kaynak kodunun açık olmasından ileri gelmez. Özgür yazılım felsefesi 4 temel özgürlük üzerine kurulmuştur ki bu bilgiye arama motoru kullanarak erişebilirsin.

      Özgür yazılımlar temel alınarak neden yenileri çıkmıyor demişsin. Aslında çıkıyor. Ancak kullanımı ve bilinirliği ihtiyaca göre oluyor. Örneğin Firefox üzerinden onlarca türev yapılmıştır. Mesela şu an Iceweasel kullanıyorum(Linux versiyonu değil), Kus başka birşey kullanıyordu. Kim nasıl isterse öyle kullanır. İstersen kaynak kodlarını al, Firefox isimlerini kendi isminle değiştir ve yayınla. Sorun olmaz. Ve bu konuda bir kilit örnek vereceğim: Tor Browser, Firefox temelli bir yazılımdır.

      LibreOffice, OpenOffice kaynak kodları kullanılarak geliştirilmiştir. Evet herşey ihtiyaca göre geliştiriliyor, ancak bu ihtiyaç geliştiricilerin ihtiyacı değil, topluluğun ihtiyacına göre oluyor. Programı yazanlar bu butonu sağa koyayım çok hoşuma gitti demiyorlar. Belli standartlar oluyor bu konuda. Her yazılıma göre bu standartlar ve süreçler değişkendir.

      Firefox kullanışsız demişsin. Ben uzun yıllar Chrome kullandım. Sonra Firefox’a geri döndüm ve en az 2 yıldır Chrome kullanmıyorum. Bazı yorumlar görecelidir. Ancak Firefox’un kullanışlılık üzerine yapılan yorum görece kavramına girmez. Firefox epey kullanışlı bir üründür. Sahi bunu yazdıktan sonra düşündüm de, Chrome neden Firefox’a göre daha kullanışlı? Gerçekten ben buna yanıt veremedim, sağlam argümanlarla, somut bilgilerle neden daha kullanışlı olduğunu yazabilirsen sevinirim.

      Bir diğer nokta, LibreOffice yerine insanlar Google Docs kullanıyor demişsin. Evet haklısın. Ama LibreOffice yerine değil, tüm ofis uygulamaları yerine kullanıyor. Bunun sebebi yazılım değil, platformdur. Google Docs yazılımsal olarak standart ofis programlarından ekstra birşey sunmuyor, hatta daha azını sunuyor. Sadece dökümanların her yerden erişilebilir olması ve yazarken otomatik kaydetme işleminin(bununla birlikte revizyonun) güçlü olmasıyla ön plana çıkıyor.

      Ama gel gelelim, durum öyle değil. Ben makalelerimi wordpress te yazıyorum. Hem anlık kayıt özelliği, hem her yerden erişilebilir olması Google Docs’un sunduğu şeyleri karşılıyor. Bunun yanında, benim yazdıklarımı Google görmüyor, daha ne isterim?

      4-5 yıldır MS Office kullanmıyorum.LibreOffice beni hiç üzmedi. Lanet olsun ms office i getirin bana diye ağlamadım hiç. Üstelik Windows kullanırken de libreoffice kuruyorum. La oturdum burda resmen LibreOffice’i övüyorum :) Kısacası, yazılımca bence yoktur. Somut nedenler vardır. Firefox Chrome’dan kötü çünkü? LibreOffice msoffice’den kötü çünkü? Ve bir de tersinin de olması gerekiyor. Msoffice Libreoffice den iyi çünkü?

  33. Bilge says:

    Merhaba,

    Tecrübe sahibi olmamakla birlikte Linux Mint ismini de sıkça duymaktayım.

    Bilginize,

  34. Mertcan says:

    Öncelikle Merhabalar bloğunuzu SSL, Man In The Middle Ve TurkTrust yazınızı okuduktan sonra takip etmeye başladım ve iyi ki takip etmişim diyorum. herneyse lafı uzatmanın anlamı yok yazınızın sonunda da bahsetmiş olduğunuz üzere linux konusunda genel olarak herkesin hep bir ağızdan bahsetmiş olduğu ve sizinde kesinlikle duymuş olduğunuz “herşeyi açmıyor” mevzusundan dolayı ve türkiyede bilişim denildiği zaman 20 adım geriden gelindiği ve buna bağlı olarak DNS nin yasaklı sitelere giriş için kullanıldığı ve sadece onun için yapılmış olduğunun sanılması ile zaten türkiyedeki bilgisayar kullanıcısının profili direk olarak çıkmaktadır…

    Bilişim okuyan birisi olarak size şunu sormak istiyorum yazılım geliştirirken linuxun hangi sürümünü kullanmak daha iyidir diye arar oldum çünkü kullanabileceğimiz program çeşitliliği bu bakımdan sıkıntılı yani “Visual Studio” görevi görebilecek bir repo ben göremedim(bunun dışındaki yazılım dillerinde linux candır zaten…)Mono var ancak hepsini kapsamıyor. Laptop uma kurmayı çok istediğim ubuntu ama gelin görün ki okuldaki tüm sistemler windows ve eğitimi ona göre alıyoruz.

    • Kus says:

      Selamlar Mertcan,

      GNU/Linux’un bir güzelliği A dağıtımında var B dağıtımında yok sıkıntısının olmamasıdır. Yani, hangi dağıtım olursa olsun aynı işi yapabilirsin. Kişisel olarak çok sevdiğim iki dağıtım var. Biri Gentoo, diğeri de Arch. Özellikle Arch için aur’dan çok faydalanabilirsin. Öte yandan, üniversitelerin GNU/Linux’a ilgisi yok denecek kadar az. Hatta LibreOffice varken yüzbinlerce TL harcayıp Microsoft Office lisansı bile alabiliyorlar. Alışkanlık ve bilgi eksikliği dışında da bir şeyler var gibi duruyor.

    • Mertcan says:

      Dökümantasyon bolluğu ve kullanılabilirlik açısından ubuntuyu önerirmisiniz

      Arch Linux ve Gentoo dökümantasyonu ingilizcede olsa gözüme az gözüktü açıkcası

    • Kus says:

      Selamlar Mertcan,

      Elbette öneririm. Ama aynı bolluğu Linux Mint’te de bulabilirsin.

  35. Anonymous says:

    abi tüm samimiyetimle söylüyorum sen bu ülkenin yetiştirdiği en underrated değerlerden birisin. ofiste her perşembe analiz yapılıyor gel bir gör. tabloyu okumak değil mesele aynı bu makaledeki gibi bir bağlam gerekli. değerle bak bak söyle. bizde böyle. seni bu konuda da takdir ettim. helal olsun.

    • Kus says:

      Selamlar,

      Estağfurullah, kimseden bir fazlam veya çok bildiğim bir şey yok. Ne biliyorsam, ne öğreniyorsam da burada konu çerçevesinde elimden geldiğince anlatıyorum. Belki de overrated’dır bilemeyiz.

  36. Atakan says:

    Selamlar Kus,

    Aranan anahtar kelimelerinin “porno” üzerine kurulu olması beni üzdü açıkçası. Bu sitenin okuyucu kitlesinin niyetinin networke vs. merak olduğu zannederdim.
    Verdiğiniz bilgilerde beni şaşırtmadı değil, her bilgiyi almışsınız :) MAC adresi veya bilgisayar seri nosu falan var mı merak ettim?
    Son olarak not bölümünde benim içimden geçenleri bir bir yazmışsınız. Ben de windows 7 kullanıyorum şuan ama linuxa geçmeyi istiyorum, ama hangi sürüm olması gerektiğini hiç bilmiyorum. Bu konuda yardımlarınız çok makbule geçecektir.
    Son olarak sizden ricam, lütfen bu siteyi hiçbir zaman kapatmayın.
    Ve açık yüreklilikle söylemek isterimki beni bu siteye getiren networke olan ilgim ve öğrenme merakımdır.
    Saygılarımla,

    • Kus says:

      Selamlar Atakan,

      Porno kelimesinin sık aranması aslında bir Türkiye gerçeğidir ve benim açımdan pek sıkıntı yaratacak bir durum değildir. Diğer taraftan, SEO’nun nasıl işlediğini hiç anlayamadığım için bu sorguların Kame’ye yönlendirmesi de dikkate alınmalı. Benim için önemli olan porno izleyebilmek için bu konuda çözüm aranırken sansürün ne olduğunun gözardı edilmesidir. Bilgi konusuna gelecek olursak, en tanımlayıcı bilgi IP ve ülke içerikleri olur. Network23 bu konuda kesin ve net olduğu için diğer bilgilerle böyle bir analiz yapmayı şeffaflık açısından uygun gördüm. Dediğim gibi, bana dağıtım ismi verin. Hiç isim gelmezse artık ben bir tane seçeceğim.

      Bu blog Network23 kapanmadığı sürece açık kalacaktır. Fakat, güncelleme sıklığı değişkendir ve bu konuda bir söz veremiyorum.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *